Odalardan alınacak rayiç fiyatlarına ilişkin “Oda Muamelat Yönetmeliği’nde” aşağıdaki maddeler yer almaktadır.
Rayiç fiyat tespiti
Madde 35 — Odalar ve bunların şubeleri, çalışma alanları içerisinde üretilen veya satılan mal ve hizmetlerin fiyat tespitini yapmaya yetkilidir. Ancak, imalata ilişkin fiyat tespitlerinde yetki münhasıran imalatın yapıldığı yerdeki sanayi odasına veya ticaret ve sanayi odasına aittir.
Rayiç fiyat tespiti, yazılı talep üzerine yapılır. Talepte bulunanlar, mal veya hizmetin fiyatını etkileyecek hususları açıkça yazılarında belirtir.
Tespit edilen rayiç fiyatlar, benzer taleplerde yararlanılmak üzere sınıflandırılarak dosyalanır. Bu dosyadaki bilgiler elektronik ortama aktarılarak da kullanılabilir.
Rayiç fiyat tespit usulü
Madde 36 — Rayiç fiyatlar, rayiç fiyat tespiti istenilen mal veya hizmetle iştigal eden en az üç işletmeden mümkünse belgelendirilmek suretiyle alınacak fiyatların ortalaması veya birbirine en yakın değeri dikkate alınarak tespit edilir. Bu sayıda işletmenin bulunmaması halinde, kaç işletmeden fiyat alındığı ayrıca belirtilir. Borsaya tabi maddelerin rayiç fiyatı, istenilen tarihte borsada tescil edilen fiyatlar dikkate alınarak belirlenir.
Rayiç fiyat tespitinin istenildiği tarihte fiyat tespiti istenen mal veya hizmetin piyasada bulunmaması veya görülmemesi halinde, bu durum yazılı olarak ilgililere bildirilir.
Geçmiş yıllara ait rayiç fiyat
Madde 37 — Herhangi bir mal veya hizmetin geçmiş bir tarihe ait rayiç fiyatının talep edilmesi halinde, bu talep bahse konu mal veya hizmetin varsa o tarihe ait fiyat tespitlerinden yoksa bu konuda iştigal eden işletmelerden tahkik edilerek karşılanır. Ancak odaların veya bunların şubelerinin, resmi makamların talepleri dışında geçmiş yıllara ait rayiç fiyatları işletmeler nezdinde tahkik etme zorunluluğu bulunmamaktadır. Geçmiş yıllara ait rayiç fiyat tespitleri, odayı veya bunların şubelerini hukuken bağlamaz.
Faturaların rayice uygunluğunun onayı
Madde 38 — ….
Proforma faturalar ile birim fiyatı belirlemek için düzenlenen faturalar alım satım akdi hukuken gerçekleşmediğinden onaylanmaz. Ancak, birim fiyatı belirlemek için düzenlenen faturalarda işin tamamının belirtilmesi halinde bu faturaların onaylanması mümkündür. Ayrıca, sadece montaj, işçilik veya nakliye bedeli için düzenlenen faturalar ile malzeme fiyatı, işçilik, nakliye ve montaj bedeli dahil olarak düzenlenen faturalar, fiyat tespiti usullerinin uygulanmasına imkan vermediğinden onaylanmaz.
Faturaların tasdiki, satış yapan ve faturayı düzenleyen satıcının bulunduğu yer odası veya şubesi tarafından yapılır. Projeye müstenit özel imalatlara ilişkin fatura tasdikleri ise, bu maddede belirtilen usul ve esaslara göre satışı yapan ve faturayı düzenleyen satıcının bulunduğu yer sanayi odasınca veya ticaret ve sanayi odasınca, bu odalarca yapılamaması ve bu hususun tevsik edilmesi durumunda ise en yakın sanayi odası veya ticaret ve sanayi odasınca yapılır.
Sayıştay başkanlığı tarafından verilen 10573 numaralı ve 27.05.2016 tarihli kararında yeni birim fiyat tespitinde kullanılan yerel rayiçler “Şartname hükümleri ve yukarıda yer verilen Sayıştay Temyiz Kurulu Kararı birlikte değerlendirildiğinde, “yerel rayiç” ifadesinden, işin yapıldığı yer ve zamanda piyasada geçerli rayiç fiyatın anlaşılması gerektiği, ancak rayiç fiyatı tespit ettirilmek istenen malzemenin işin yaptırıldığı yerde bulunmaması nedeniyle veya fiyatı olumlu etkileyen çeşitli sebeplerle başka bir yerden temin edilmiş ise, söz konusu hallerin işin yaptırıldığı yer ticaret odasından alınacak yazılarla belgelendirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.” biçimde tanımlanmıştır.
Ticaret ve sanayi odasından rayiç fiyat tespiti yapmasına yönelik talep olması durumunda bu talebin sağlıklı bir şekilde yerine getirilebilmesi için aşağıdaki belgelerle iletilmesi gerekir.
- İlgili kurumun talep yazısı
- Malzeme listesi
- Teknik şartname
- Teknik çizim (Yaklaşık maliyet talep edilen ürün/imalat özel üretim ise teknik çizim gönderilmesi gerekir)
- İdari şartname (Fiyata etki eden özel şartların bildirilmesi gerekir)
- Numune
Analiz yazı dizimize ait tüm yazıları görmek için tıklayın.